Index
Korzyści
Bardziej realistyczne oddawanie efektów przestrzennych to tylko jedna z korzyści, jaką zapewnia Dolby Atmos. Wszystkie kanały i głośniki są pełnopasmowe (w przypadku głośników efektowych w zwykłych kinach tak nie jest), zatem nie ma mowy o kompromisie w kwestii oddawania efektów niskotonowych dochodzących z boku czy powyżej głowy widzów. Cały koncept systemu stworzono w taki sposób, by wydatnie poprawić zakres dynamiczny, przesuwając w górę próg kompresji. Tym bardziej, że dodatkowe subwoofery z tyłu odciążają dodatkowo głośniki efektowe.
Kolumny efektowe, mimo znacznie większych gabarytów, szerszego pasma i większej dynamiki niż w tradycyjnych kinach 5.1/7.1, z oczywistych względów nie są w stanie dorównać mocą zestawom frontowym. Dlatego też, w skrajnych wypadkach, procesor Atmos używa kilku głośników bocznych lub ich całego ciągu (podając do nich ten sam sygnał) do reprodukcji najgłośniejszych eksplozji, nie dopuszczając tym samym do kompresji.
Kolejną zaletą, wynikającą ze zróżnicowania informacji audio podawanej do każdego z głośników bocznych, jest wyeliminowanie problemu pasożytniczych interferencji fal dźwiękowych przez nie promieniowanych. W starszych systemach Dolby tak właśnie się dzieje, ponieważ wiele głośników, umieszczonych w rzędzie odtwarza identyczny sygnał audio. Wprawdzie odległości pomiędzy głośnikami są na tyle duże, że nierównomierności charakterystyki powodowane efektem filtru grzebieniowego nie występują w krytycznym obszarze średnich tonów, niemniej niekorzystne deformacje barwy dźwięku muszą jednak się ujawniać.
Łóżka i obiekty
Tworząc Atmosa, Dolby Labs wyszedł z innego założenia niż przy opracowywaniu wcześniejszych systemów wielokanałowych, gdzie kanał audio był równoznaczny w przypisaniem go konkretnemu głośnikowi, którego ustawienie jest z góry zdefiniowane. W przypadku Atmosa realizator dźwięku i reżyser mają znacznie więcej swobody w określaniu, skąd dany dźwięk ma dobiegać – tj. dokładnie z jakiego kąta względem osi ekranu. Mogą to zrobić, ponieważ głośników jest wystarczająco dużo.
Konstrukcja systemu jest niejako dwupoziomowa. W nomenklaturze Dolby mówi się o tzw. łóżkach (beds) i obiektach (objects). Pierwsze są odpowiednikiem typowych kanałów w zapisie surround, niosących informację o muzyce filmowej, aurze nagrania, scenie dźwiękowej, odgłosach z tła itd. Słowem, reprezentują one informację rozproszoną, którą jest sens umieszczać w wielu kanałach jednocześnie, bo zapewnia to dobry efekt. Gdy jednak reżyser chce, aby odgłos widelca, trzask drzwi lub szczekanie psa dochodziły z konkretnego punktu w przestrzeni, realizator może to zrobić, tworząc ów tak zwany obiekt i określić jego dokładne położenie w przestrzeni. Nie znaczy to jednak, że ten dźwięk ma być odtwarzany przez konkretny głośnik, ponieważ w rzeczywistości mogłoby się okazać, że konkretny głośnik stoi w innym miejscu niż w studio postprodukcyjnym. Cały szkopuł tkwi więc w tym, by obiekty prawidłowo i powtarzalnie nanieść na kanały (łóżka), uwzględniając konkretny setup głośnikowy. To zadanie należy do procesora Atmos.
Trzeba przyznać, że wszystko to brzmi tajemniczo i dość rewolucyjnie, a zarazem bardzo obiecująco. Można bowiem już teraz wyobrazić sobie, że „zmutowana” wersja Atmosa trafi pod strzechy. System ten jest z natury znacznie bardziej elastyczny niż Dolby TrueHD i pozwalałby tworzyć kina domowe o praktycznie dowolnej liczbie kanałów – zależnie od możliwości lokalowych i finansowych właściciela. Na razie są to jednak wyłącznie spekulacje.
Multikino: głośniki i wzmacniacze
Aby zobrazować możliwości systemu, prześledźmy pokrótce, jakich wzmacniaczy i zestawów głośnikowych użyto w sali Xtreme. Kolumny głośnikowe pochodzą z katalogu JBL, zaś jako wzmacniaczy mocy użyto jednostek Crown z serii DCI.
Za ekranem pracują potężne, niemal 2-metrowe, 78-kilogramowe zestawy ScreenArray 3732. Wyposażone w dwa 18-calowe woofery 2241H, dwa średniotonowe 165-mm średniotonowce umieszczone w tubie oraz 75-mm tweeter tubowy zapewniają 125 dB poziomu SPL (z odległości 1 m) – w szczycie jest to nawet 131 dB. Efektywność zestawów wynosi 103 dB, pasmo 40 Hz – 19 kHz (+/- 3 dB), zaś moce poszczególnych sekcji to 500, 150 i 75 W.
Również za ekranem ustawiono dwa 98-kilogramowe subwoofery 4642A wyposażone w dwa 18-calowe głośniki (każdy). Moc ciągła mierzona szumem różowym wynosi 1200 W, zaś muzyczna – 2400 W. Pasmo przenoszenia sięga 22 Hz przy spadku 10 dB, bez zastosowania korekcji EQ (z korekcją – dolna granica pasma obniża się do 20 Hz).
Za głośniki efektowe posłużyły dwudrożne, 350-watowe modele 8350. Wspomagają je dwa subwoofery 4645C z pojedynczym, 18-calowym głośnikiem basowym 2242H. Wszystkie głośniki mają certyfikację THX Lucasflim.
